કહેવાય છે કે પૃથ્વી પર જ્યાં પણ સ્વર્ગ છે તે કાશ્મીરમાં જ છે. કાશ્મીર તેની પ્રાકૃતિક સુંદરતા તેમજ તેની સાંસ્કૃતિક વારસા માટે જાણીતું છે. પરંતુ જો તમે ઈતિહાસના પાના પર નજર કરશો તો તમને તેનાથી સંબંધિત ઘણી એવી વાતો જોવા મળશે, જે તમે ભાગ્યે જ કોઈની પાસેથી સાંભળી હશે.
આજે અમે તમને એક એવા પવિત્ર ધર્મસ્થાન વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ જે કાશ્મીરી પંડિતોની આસ્થાનું પ્રતિક છે અને આજે તે ખંડેરમાં ફેરવાઈ ગયું છે. પાકિસ્તાન પ્રશાસિત કાશ્મીરમાં ઘણા મંદિરો છે,
પરંતુ તેમાંથી એક પ્રાચીન મંદિર છે જે લગભગ 5000 વર્ષ જૂનું છે. તે મુખ્ય શક્તિપીઠોમાંથી એક છે. જો કે, તે અત્યારે ખંડેર હાલતમાં છે, પરંતુ તેની પીડા હજુ પણ કાશ્મીરી પંડિતોના મનમાં છે. આવો જાણીએ આ પ્રાચીન મંદિર વિશે.
શારદા પીઠ કાશ્મીરી પંડિતોની આસ્થાનું કેન્દ્ર છે: શારદા પીઠ મંદિર આસ્થાની સાથે સાથે ધાર્મિક મહત્વ ધરાવે છે. એક સમય હતો જ્યારે આ સ્થળ શિક્ષણનું મુખ્ય કેન્દ્ર માનવામાં આવતું હતું. શારદી પીઠ મુઝફ્ફરાબાદથી લગભગ 140 કિમી અને કુપવાડાથી લગભગ 30 કિમી દૂર નીલમ નાગીની હેઠળ પાકિસ્તાન અધિકૃત કાશ્મીરમાં નિયંત્રણ રેખા નજીક સ્થિત છે.
એવું કહેવાય છે કે આ મંદિરનું નિર્માણ મહારાજા અશોકે 237 બીસીમાં કરાવ્યું હતું. એક સમય હતો જ્યારે કાશ્મીરી પંડિતો સહિત દેશભરના લોકો આ મંદિરમાં આવતા હતા જે શિક્ષણનું મુખ્ય કેન્દ્ર હતું.
ઈતિહાસકારોના મતે, શારદા પીઠ મંદિર અમરનાથ જેવા કાશ્મીરી પંડિતો માટે આદરનું કેન્દ્ર હતું અને અનંતનાગમાં માર્તંડ સૂર્ય મંદિર હતું. શારદા દેવી મંદિર કાશ્મીરી પંડિતો માટે ખૂબ જ આદરણીય મંદિર છે, જેની છેલ્લા 70 વર્ષથી પૂજા કરવામાં આવી નથી.
મંદિર વિશેની ધાર્મિક માન્યતાઓ: શારદા પીઠને શાક્ત સંપ્રદાયને સમર્પિત પ્રથમ તીર્થસ્થાન માનવામાં આવે છે. કાશ્મીરના આ મંદિરમાં સૌથી પહેલા દેવીની પૂજા શરૂ કરવામાં આવી હતી.
પાછળથી ખીર ભવાની અને વૈષ્ણો દેવી મંદિરોની સ્થાપના કરવામાં આવી. કાશ્મીરી પંડિતો માને છે કે શારદા પીઠમાં માતા શારદાની પૂજા એ ત્રણ શક્તિઓનો સંગમ છે. પ્રથમ શારદા (શિક્ષણની દેવી), બીજી સરસ્વતી (જ્ઞાનની દેવી) અને વાગ્દેવી (વાણીની દેવી) છે.
શારદા પીઠ મંદિરની દંતકથા શું છે?: પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, સતીનો જમણો હાથ ત્યારે પડી ગયો જ્યારે ભગવાન શિવને દેવી સતીના શરીરથી ત્રાસ આપવામાં આવ્યો હતો અને સતીના મૃતદેહ દ્વારા તેમને ત્રાસ આપવામાં આવ્યો હતો. હિંદુ પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, તેણીને દેવી શક્તિના 18 મહાશક્તિ પીઠોમાંથી એક માનવામાં આવે છે.
અહીં શંકરાચાર્ય અને રામાનુજાચાર્યે મોટી સફળતા મેળવી: આ મંદિર દેવી સરસ્વતીને સમર્પિત છે. એક સમય હતો જ્યારે શારદા પીઠ ભારતીય ઉપખંડની શ્રેષ્ઠ મંદિર યુનિવર્સિટીઓમાંની એક હતી. એવું કહેવાય છે કે શૈવ ધર્મના પિતા તરીકે ઓળખાતા શંકરાચાર્ય અને વૈષ્ણવ સંપ્રદાયના આગેવાન રામાનુજાચાર્ય બંનેએ અહીં આવીને નોંધપાત્ર સિદ્ધિઓ હાંસલ કરી હતી.
શંકરાચાર્ય અહીં સર્વજ્ઞ પીઠ પર બિરાજમાન હતા અને રામાનુજાચાર્ય અહીં શ્રીવિદ્યા પર ભાષ્ય આપી રહ્યા હતા. બાદમાં તેને વિદેશી આક્રમણોમાં પણ ઘણું સહન કરવું પડ્યું. મંદિરનું છેલ્લું સમારકામ મહારાજા ગુલાબ સિંહ દ્વારા 19મી સદીમાં કરવામાં આવ્યું હતું.
Disclaimers- matters given in this article is totally based on media reports, astrology beliefs and Ayurveda principles.. therefore in certain cases it may not be apply for all.. viewers have to see this with their own intellectuals and knowledge..
ચેતવણી- ઉપરના આર્ટિકલના તમામ પ્રસારણ અને માલિકી હક “પેજ એડમીન”ને છે.. તેથી આર્ટિકલ કે તેનો કોઈ ભાગ મંજૂરી વગર કોપી કરવો એ ફેસબુક કન્ટેન્ટ ગાઈડલાઈનના કોપીરાઈટ એક્ટ મુજબ ગુનો બને છે.. જો ક્યાંય કોઈ એવું કરતા ધ્યાનમાં આવશે તો કાયદેસરની કાર્યવાહી કરવામાં આવશે..
