મોટા-મોટા વૈજ્ઞાનિકોના પણ હોંશ ઉડાવી રહ્યું છે આ શિવ મંદિર.. દર વર્ષે વધતો જાય છે નંદીનો આકાર.. હટાવવામાં આવી રહ્યા છે થાંભલાઓ..

શ્રી યાગંતિ ઉમા મહેશ્વરા મંદિર આંધ્ર પ્રદેશના કુર્નૂલ જિલ્લામાં આવેલું છે, જે ઘણા રહસ્યોથી ભરેલું છે. ભગવાન શિવના અર્ધનારીશ્વર સ્વરૂપને સમર્પિત, આ એક પ્રાચીન મંદિર છે, જ્યાં ભગવાન શિવની પૂજા શિવલિંગના રૂપમાં નહીં પરંતુ પથ્થરથી બનેલી પ્રતિમાના રૂપમાં કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ભગવાન સમાન ઋષિ અગસ્ત્ય દ્વારા બનાવવામાં આવેલ આ મંદિરમાં સ્થાપિત નંદીની મૂર્તિ સતત વધી રહી છે અને તેના કારણે મંદિરના ઘણા સ્તંભોને હટાવવા પડ્યા હતા.

મંદિરનો પ્રાચીન ઇતિહાસ… મહર્ષિ અગસ્ત્ય તેમાંથી એક છે, જેની ભગવાન શ્રી રામ પણ પૂજા કરે છે. અગસ્ત્ય ઋષિએ કુર્નૂલમાં શ્રી યાગંતી ઉમા મહેશ્વર મંદિરની સ્થાપના કરી. વાસ્તવમાં અગસ્ત્ય ઋષિ પહેલા આ સ્થાન પર ભગવાન વેંકટેશ્વરના મંદિરની સ્થાપના કરવા માંગતા હતા પરંતુ તેમની પ્રતિમા તુટી જવાના કારણે તેમની સ્થાપના અહીં થઈ શકી નહીં.

આ પછી અગસ્ત્ય ઋષિએ ભગવાન શિવના આશીર્વાદ સાથે તેમના અર્ધનારીશ્વર સ્વરૂપને સમર્પિત આ મંદિરની સ્થાપના કરી. આ સાથે દરેક શિવ મંદિરની જેમ આ મંદિરમાં પણ તેમના પ્રિય નંદીની મૂર્તિ સ્થાપિત કરવામાં આવી હતી. વર્તમાન દૃશ્ય આ મંદિરની સ્થાપના 15મી સદી દરમિયાન વિજયનગર સામ્રાજ્યના સંગમ વંશના રાજા હરિહર-બુક્કા દ્વારા કરવામાં આવી હતી.

આ મંદિરમાં પલ્લવ, ચોલ, ચાલુક્ય અને વિજયનગર સામ્રાજ્યની પરંપરા જોવા મળે છે. ભારતભરમાં સ્થિત શિવ મંદિરોમાં ભગવાન શિવની શિવલિંગના રૂપમાં પૂજા કરવામાં આવે છે, પરંતુ શ્રી યાગંતિ ઉમા મહેશ્વર મંદિરમાં ભગવાન શિવના અર્ધનારીશ્વર સ્વરૂપની પૂજા કરવામાં આવે છે.

અહીં સ્થિત ભગવાન શિવની અર્ધનારીશ્વર મૂર્તિ એક જ પથ્થરમાંથી કોતરેલી છે. આ સિવાય મંદિરની નજીક બે ગુફાઓ છે. એક ગુફા ઋષિ અગસ્ત્યને સમર્પિત છે, જ્યાં તેમણે ભગવાન શિવની પૂજા કરી હતી. બીજી ગુફામાં ભગવાન વેંકટેશ્વરની એ જ પ્રથમ મૂર્તિ સ્થાપિત છે, જેને અગસ્ત્ય ઋષિ અહીં સ્થાપિત કરવા માંગતા હતા.

એવું કહેવાય છે કે જ્યારે ભક્તો તિરુપતિમાં ભગવાન વેંકટેશ્વરના દર્શન કરી શકતા નથી, ત્યારે શ્રી યગંતિ ઉમા મહેશ્વર મંદિરની પાસે સ્થિત ગુફામાં બિરાજમાન ભગવાન વેંકટેશ્વર કળિયુગમાં ભક્તોનું કલ્યાણ કરશે. શ્રી યાગંતી ઉમા મહેશ્વર મંદિર તેના કેટલાક રહસ્યો માટે જાણીતું છે, જે હજુ પણ વણઉકેલ્યા છે.

વાસ્તવમાં આ મંદિરની સૌથી મોટી વિશેષતા એ છે કે અહીં સ્થાપિત નંદીની મૂર્તિ તેના સતત વધતા કદના કારણે જાણીતી છે. કહેવાય છે કે મંદિરમાં સ્થાપિત નંદીની મૂળ મૂર્તિ ઘણી નાની હતી પરંતુ તેનું કદ સતત વધી રહ્યું છે. જેના કારણે નંદીની પ્રતિમાની આસપાસના એક-બે થાંભલા પણ હટાવી દેવામાં આવ્યા છે. પુરાતત્વ વિભાગનું માનવું છે કે નંદીની પ્રતિમા એવા પથ્થરમાંથી બનાવવામાં આવી હશે જે વિસ્તરણની વૃત્તિ ધરાવે છે.

આ સિવાય મંદિરમાં કાગડાઓની ગેરહાજરી પણ એક રહસ્ય છે. સ્થાનિક માન્યતાઓ અનુસાર, જ્યારે અગસ્ત્ય ઋષિ તેમની તપસ્યા કરી રહ્યા હતા, ત્યારે તેમની તપસ્યાને કાગડાઓ સતત વિક્ષેપિત કરતા હતા. આ કારણે અગસ્ત્ય ઋષિએ કાગડાઓને શ્રાપ આપ્યો હતો , જેના કારણે કાગડાઓ અહીંથી ગાયબ થઈ ગયા હતા.

મંદિર પરિસરમાં પુષ્કારિણી નામનો પવિત્ર જળ કુંડ છે. પુષ્કારિણી કુંડમાં નંદીની નાની પ્રતિમામાંથી પાણી નીકળે છે. આ કુંડમાં સ્નાન કર્યા બાદ ભક્તો ભગવાન શિવના દર્શન કરે છે. વર્ષના 12 મહિના આ પૂલ પાણીથી ભરેલો રહે છે એટલે કે ક્યારેય સુકાઈ જતો જોવા મળ્યો નથી. જો કે આ નાની પાણીની ટાંકીમાં પાણી ક્યાંથી આવે છે તે પણ એક રહસ્ય છે. આ પૂલના પાણીના સ્ત્રોતને આજદિન સુધી કોઈ શોધી શક્યું નથી.

કેવી રીતે પહોંચવું?.. શ્રી યાગંતી ઉમા મહેશ્વર મંદિરથી કુર્નૂલનું અંતર લગભગ 84 કિમી છે. મંદિરની સૌથી નજીકનું એરપોર્ટ કુર્નૂલમાં જ નરસિમ્હા રેડ્ડી એરપોર્ટ છે, જે મંદિરથી આશરે 63 કિલોમીટર (કિમી) દૂર છે. કુર્નૂલ રેલ્વે સ્ટેશન બેંગ્લોર-હૈદરાબાદ રેલ લાઇન પર આવેલું છે.

કુર્નૂલ સિટી રેલ્વે સ્ટેશનને A-શ્રેણીનું સ્ટેશન માનવામાં આવે છે, જે દક્ષિણ ભારતના મુખ્ય મોટા શહેરો સાથે સારી રીતે જોડાયેલું છે. શ્રી યાગંતી ઉમા મહેશ્વર મંદિરથી કુર્નૂલ સ્ટેશનનું અંતર લગભગ 85 કિમી છે. આ ઉપરાંત કુર્નૂલ દક્ષિણ ભારતના ઘણા મોટા શહેરો સાથે સડક માર્ગે પણ જોડાયેલ છે. કુર્નૂલ રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ 40, 44 અને 340C પર સ્થિત છે, જે બેંગલુરુ, હૈદરાબાદ, શ્રીશૈલમ અને ચિત્તૂર જેવા શહેરોને વધુ સારી પરિવહન સુવિધા પૂરી પાડે છે.

Disclaimers- matters given in this article is totally based on media reports, astrology beliefs and Ayurveda principles.. therefore in certain cases it may not be apply for all.. viewers have to see this with their own intellectuals and knowledge..

ચેતવણી- ઉપરના આર્ટિકલના તમામ પ્રસારણ અને માલિકી હક “પેજ એડમીન”ને છે.. તેથી આર્ટિકલ કે તેનો કોઈ ભાગ મંજૂરી વગર કોપી કરવો એ ફેસબુક કન્ટેન્ટ ગાઈડલાઈનના કોપીરાઈટ એક્ટ મુજબ ગુનો બને છે.. જો ક્યાંય કોઈ એવું કરતા ધ્યાનમાં આવશે તો કાયદેસરની કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.