આ દુનિયામાં દરેક વ્યક્તિને પૈસા ગમે છે. પૈસો એ એકમાત્ર વસ્તુ છે જેના માટે લોકો દિવસ-રાત કામ કરે છે. તમારા ખિસ્સામાં પૈસા હોય તો જીવન સરળ બની જાય છે. પૈસાની વાત આવે ત્યારે ભારતમાં કાગળની નોટો અને સિક્કા ચાલે છે.
કાગળની નોટોમાં સૌથી મોટો રૂપિયો 2000નો છે. તે સામાન્ય કાગળ જેવું લાગે છે, પરંતુ બજારમાં તેની કિંમત 2000 રૂપિયા છે. હવે આવી સ્થિતિમાં શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે આ નોટો છાપવામાં કેટલા રૂપિયા ખર્ચાયા હશે?
જો આ નોટોની ઉપરનો નંબર કાઢી નાખવામાં આવે તો તેની મૂળ કિંમત શું હશે? આજે અમે તમારા આ પ્રશ્નોના જવાબ આપીશું. તમને જણાવી દઈએ કે ભારતમાં નોટો છાપવાનો અધિકાર આરબીઆઈ (રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા) પાસે છે.
તેઓ આરબીઆઈના સિક્કા અને રૂ 1ની નોટ સિવાય તમામ મૂલ્યોની નોટો છાપી શકે છે. વાસ્તવમાં નાણા મંત્રાલયને એક રૂપિયાની નોટ અને અન્ય સિક્કા છાપવાનો અધિકાર છે.
તેથી, જો તમે નોંધ્યું હોય, તો એક રૂપિયાની નોટ પર નાણા સચિવની સહી હોય છે, રિઝર્વ બેંકના ગવર્નરની નહીં. આ સિક્કા અને એક રૂપિયાની નોટ છાપ્યા બાદ નાણાં મંત્રાલય તેને રિઝર્વ બેંકને આપે છે.
ભારતમાં, 1957 થી અત્યાર સુધી MRS (મિનિમમ રિઝર્વ સિસ્ટમ) ના આધારે પૈસા છાપવામાં આવે છે. આ સિસ્ટમ હેઠળ આરબીઆઈ હંમેશા 200 કરોડની સંપત્તિ પોતાની પાસે રાખે છે.
આ 200 કરોડમાંથી 115 કરોડ રૂપિયા સોનાના રૂપમાં છે, પરંતુ બાકીના 85 કરોડ રૂપિયા વિદેશી ચલણના છે. આ લઘુત્તમ અનામત પ્રણાલી હેઠળ, આરબીઆઈ અર્થતંત્રમાં થતી વધઘટ અનુસાર નોટો છાપે છે.
તાજેતરમાં, નોટબંધીને કારણે, આરબીઆઈને 200, 500 અને 2000 રૂપિયાની નોટો છાપવી પડી હતી, જેમાં કુલ 7,965 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ થયો હતો. આ ખર્ચ ગયા વર્ષે થયેલા ખર્ચ (રૂ. 3,420 કરોડ) કરતાં વધુ હતો.
કોઈપણ નોટ છાપવા માટે કાગળ, શાહી, સિક્યોરિટી થ્રેડ અને મશીનની જરૂર પડે છે. આવી સ્થિતિમાં, આરબીઆઈ આ અલગ-અલગ નોટો છાપવામાં આ ખર્ચ ઉઠાવે છે. 5 રૂપિયાની નોટ છાપવામાં 0.48 રૂપિયા ,
10 રૂપિયાની નોટ છાપવામાં 0.96 રૂપિયા, 20 રૂપિયાની નોટ છાપવામાં રૂ. 1.5 , 50 રૂપિયાની નોટ છાપવામાં રૂ. 1.81 , 100 રૂપિયાની નોટ છાપવામાં 1.79 રૂપિયા , 200 રૂપિયાની નોટ છાપવામાં 2.93 રૂપિયા , 500ની નોટ છાપવામાં 2.94 અને રૂ. 2000 રૂપિયાની નોટ છાપવાનો ખર્ચ 3.54 રૂપિયા છે.
Disclaimers- matters given in this article is totally based on media reports, astrology beliefs and Ayurveda principles.. therefore in certain cases it may not be apply for all.. viewers have to see this with their own intellectuals and knowledge..
ચેતવણી- ઉપરના આર્ટિકલના તમામ પ્રસારણ અને માલિકી હક “પેજ એડમીન”ને છે.. તેથી આર્ટિકલ કે તેનો કોઈ ભાગ મંજૂરી વગર કોપી કરવો એ ફેસબુક કન્ટેન્ટ ગાઈડલાઈનના કોપીરાઈટ એક્ટ મુજબ ગુનો બને છે.. જો ક્યાંય કોઈ એવું કરતા ધ્યાનમાં આવશે તો કાયદેસરની કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
